Quan sát nghĩa là nhìn vào mọi sự không có đánh giá nào, không nói nó tốt không nói nó xấu - bởi vì chẳng cái gì là tốt và chẳng cái gì là xấu. Mọi sự đơn giản là điều chúng đang là.
Bông hồng là bông hồng và gai là gai; gai không xấu mà bông hồng cũng không tốt. Nếu con người biến mất khỏi trái đất, hoa hồng sẽ có đó, gai sẽ có đó, nhưng sẽ không có ai để nói rằng hoa hồng là tốt và gai là xấu. Chính tâm trí chúng ta mới tạo ra các giá trị này. Và điều này cứ thay đổi.
Mới một trăm năm trước không ai đã bao giờ nghĩ tới việc để cây xương rồng trong nhà mình. Nếu bạn mang cây xương rồng vào nhà mình, mọi người nghĩ bạn điên, cái gì đó đã đi sai với bạn! Nhưng bây giờ trồng hoa hồng trong nhà bạn là chính thống rồi. Những người tiên phong trồng xương rồng; họ mới là người văn hoá thực. Họ để xương rồng trong phòng ngủ của mình nữa - độc, nguy hiểm, nhưng xương rồng là "ở trong" và hoa hồng là "ở ngoài." Kiểu mốt thay đổi.
Trong thế kỉ này, những cái xấu đã trở thành đẹp và những cái đẹp đã trở thành xấu. Picasso có giá trị - một trong những hoạ sĩ xấu nhất thế giới đã từng biết tới! Hai hay ba trăm năm trước ông ấy chắc đã bị buộc sống trong trại tâm thần nếu ông ấy vẽ những thứ như thế này. Ông ấy đã bị coi là loạn trí, hoàn toàn loạn trí. Bởi vì thế giới của Michelangelo là thế giới khác hoàn toàn; việc định giá khác đã tồn tại. Thế giới của Leonardo da Vinci là thế giới hoàn toàn khác.
Kiểu mốt cứ thay đổi. Mọi ngày con người cứ thay đổi. Thực tế không cái gì là tốt hay tồi, đẹp hay xấu. Tất cả đều phụ thuộc vào bạn. Bất kì cái gì bạn bắt đầu nghĩ là tốt, đẹp, đều trở thành tốt và đẹp. ..
Điều đó tuỳ thuộc vào tiêu chí của bạn là gì, vào giá trị của bạn là gì. Nhưng trong thực tế, chẳng cái gì tốt và chẳng cái gì xấu; mọi sự đơn giản là điều chúng đang là. Nếu bạn chứng kiến thế thì không có vấn đề chọn lựa. Thế thì nhận biết vô chọn lựa nảy sinh trong bạn.
Đó là điều J. Krishnamurti cứ nói mãi; nó về căn bản là thông điệp của Phật. Tín đồ của Krishnamurti nghĩ rằng ông ấy đang giảng cái gì đó rất nguyên bản. Chẳng có gì nguyên bản trong nó cả; nó về bản chất là thông điệp của Phật. Nó không phải là phát minh của J. Krishnamurti. Theo một nghĩa khác thì nó là nguyên bản; nó là nguyên bản theo nghĩa nó là kinh nghiệm của ông ấy. Ông ấy cũng biết nó như Phật biết. nhưng nó không mới - không nguyên bản theo nghĩa là cái mới. Nó là nguyên bản theo nghĩa rằng nó đã bắt nguồn trong ông ấy. Ông ấy không lặp lại Phật, điều đó đúng. Ông ấy không bắt chước Phật, điều đó đúng. Ông ấy đơn giản nói điều ông ấy đã biết. Nhưng bất kì cái gì ông ấy đã biết đều là cùng chân lí như chân lí của Phật.
Thực tế, không có hai chân lí trên thế giới này, cho nên tất cả những người đã thức tỉnh đều biết cùng chân lí lặp đi lặp lại. Ngôn ngữ của họ là khác, cách diễn đạt của họ là khác; nó nhất định là như vậy. Hai mươi năm thế kỉ đã qua từ Phật. Làm sao tôi có thể nói cùng ngôn ngữ được? Và làm sao Phật có thể nói cùng ngôn ngữ mà tôi nói? Điều đó là không thể được. Nhưng vì các tín đồ của Krishnamurti cứ nói rằng giáo huấn của ông ấy là tuyệt đối nguyên bản, mới - điều đó hoàn toàn vô nghĩa. Về căn bản nó là cùng giáo huấn như của Phật: nhận biết vô chọn lựa. Đó là cũng nghĩa của "phản ánh" và "quan sát."
Nhận biết, nhưng không chọn lựa. Nếu bạn chọn, bạn mất quan sát. Nếu bạn bắt đầu níu bám - bởi vì khoảnh khắc bạn chọn bạn sẽ bắt đầu níu bám - thế thì phản ánh bị mất. Và một khi bạn đã hoàn thành hai điều đơn giản này - phản ánh và quan sát....
Trích từ "Dhammapada: Con đường của Phật - Tập 10"
