Làm thế nào để ngươi an trụ tâm
Bí mật nằm ở chỗ là buông xả
Không có một pháp nào để làm,
và hãy gắng sức trong pháp không thấy gì để gắng sức
Ngươi hãy làm y hệt một em bé đang ngủ
Y hệt mặt biển tĩnh lặng không gợn sóng
Y hệt ngọn đèn sáng nơi không chút gió
Hãy để tâm an nghỉ trong tĩnh lặng
Y hệt một xác chết không tự hào
Hãy để tâm an nghỉ như thế liên tục.
Y hệt mặt biển không thủy triều
Hãy xa lìa bất kỳ loại dao động nào.
Ngươi có biết cách nào niệm khởi lên?
Y hệt giấc mơ không thực thể
Y hệt bầu trời mênh mông không chút nắng
Các mặt trăng được nhìn thấy từ xa
Y hệt cầu vòng của ảo giác
Chúng ta không có thể tìm ra nguồn nào [làm niệm khởi].
Và khi ánh sáng trí tuệ chiếu sáng,
Các niệm biến mất, không thêm dấu vết nào.
Ngươi có biết cách nào để đối phó với các niệm?
Hãy nhìn các đám mây kia biến dạng
Nhưng không cách biệt với bầu trời.
Hãy nhìn sóng trên mặt biển
Nhưng không cách biệt với biển.
Hãy nhìn sương mù dày đặc kia
Nhưng không cách biệt với không khí.
Như thế, những xao động thực ra
Vẫn không xa lìa bản tánh (ghi chú: như tướng không lìa tánh).
Người nào có thể nhìn thấy sự tỉnh thức
Sẽ nhận ra tâm đang khởi lên trong hơi thở.
Người nào biết dò ra niệm [khởi lặng lẽ] như những tên trộm
Sẽ biết cách canh chừng kẻ gian khó tìm thấynày.
Người nào thấy niệm khởi chệch ra
Sẽ thấy hình ảnh tương tự của chim bồ câu và chiếc thuyền trên triều sóng (ghi chú: niệm như chim bồ câu, chợt bay ra rồi cũng trở về cột buồm của thuyền vì biển mênh mông không chỗ đậu; ẩn dụ nói, niệm không lìa bản tâm).
Ngươi có biết cách nào hành động và nắm giữ
Y hệt như một con sư tử quyết liệt, như một con voi say rượu
Như bóng tối hiện trong gương và như hoa sentrong bùn? (ghi chú: niệm như thú dữ, không làm nhơ được gương tâm, không làm gì được bản tâm vốn như sen trong bùn.)
Như thế ngươi có thể hành động y hệt thế, nhưng khác hơn.
Người có biết cách nào để thành tựu,
Pháp thân đạt được trong sự không [khởi tâm] phán đoán
Báo thân đạt được trong hạnh phúc vô cùng tận
Ứng hóa thân đạt được trong một tia sáng giác ngộ
Thanh tịnh thân đạt được trong bản tâm nguyên sơ.
Cả bốn thân này, ta đều đã thành tựu.
Ngươi hãy làm y hệt một em bé đang ngủ
Y hệt mặt biển tĩnh lặng không gợn sóng
Y hệt ngọn đèn sáng nơi không chút gió
Hãy để tâm an nghỉ trong tĩnh lặng
Y hệt một xác chết không tự hào
Hãy để tâm an nghỉ như thế liên tục.
Y hệt mặt biển không thủy triều
Hãy xa lìa bất kỳ loại dao động nào.
Ngươi có biết cách nào niệm khởi lên?
Y hệt giấc mơ không thực thể
Y hệt bầu trời mênh mông không chút nắng
Các mặt trăng được nhìn thấy từ xa
Y hệt cầu vòng của ảo giác
Chúng ta không có thể tìm ra nguồn nào [làm niệm khởi].
Và khi ánh sáng trí tuệ chiếu sáng,
Các niệm biến mất, không thêm dấu vết nào.
Ngươi có biết cách nào để đối phó với các niệm?
Hãy nhìn các đám mây kia biến dạng
Nhưng không cách biệt với bầu trời.
Hãy nhìn sóng trên mặt biển
Nhưng không cách biệt với biển.
Hãy nhìn sương mù dày đặc kia
Nhưng không cách biệt với không khí.
Như thế, những xao động thực ra
Vẫn không xa lìa bản tánh (ghi chú: như tướng không lìa tánh).
Người nào có thể nhìn thấy sự tỉnh thức
Sẽ nhận ra tâm đang khởi lên trong hơi thở.
Người nào biết dò ra niệm [khởi lặng lẽ] như những tên trộm
Sẽ biết cách canh chừng kẻ gian khó tìm thấynày.
Người nào thấy niệm khởi chệch ra
Sẽ thấy hình ảnh tương tự của chim bồ câu và chiếc thuyền trên triều sóng (ghi chú: niệm như chim bồ câu, chợt bay ra rồi cũng trở về cột buồm của thuyền vì biển mênh mông không chỗ đậu; ẩn dụ nói, niệm không lìa bản tâm).
Ngươi có biết cách nào hành động và nắm giữ
Y hệt như một con sư tử quyết liệt, như một con voi say rượu
Như bóng tối hiện trong gương và như hoa sentrong bùn? (ghi chú: niệm như thú dữ, không làm nhơ được gương tâm, không làm gì được bản tâm vốn như sen trong bùn.)
Như thế ngươi có thể hành động y hệt thế, nhưng khác hơn.
Người có biết cách nào để thành tựu,
Pháp thân đạt được trong sự không [khởi tâm] phán đoán
Báo thân đạt được trong hạnh phúc vô cùng tận
Ứng hóa thân đạt được trong một tia sáng giác ngộ
Thanh tịnh thân đạt được trong bản tâm nguyên sơ.
Cả bốn thân này, ta đều đã thành tựu.
Đại Sư Milarepa
Nguyên Giác dịch
Lời người dịch: Trong dịp mừng sinh nhật thứ 82 của Đức Đạt Lai Lạt Ma, người viết xin dịch bài thơ “How to Settle Your Mind” (Cách An Trụ Tâm) của Đại Sư Tây Tạng Milarepa (1052-1135) để hoan hỷ cúng dường Đức Đạt Lai Lạt Ma và tất cả những người hữu duyên.
Theo: thuvienhoasen
