.
Cái hoàn hảo - Cái đang là
(Trích: Bút Hoa)
Tác giả: Krishnamurti
Dịch giả: Ẩn Hạc
...Kỳ dị thay, chúng ta luôn luôn tìm kiếm sự hoàn hảo trong một cái gì đó; điều này cho chúng ta phương tiện để hoàn thành, và thích thú về sự hoàn thành chắc chắn là lòng kiêu mạn. Kiêu hãnh thì thô bạo dưới mọi hình thức, và đưa đến tai họa. Ham muốn hoàn thành, bên trong lẫn bên ngoài, đều phủ nhận tình yêu và vắng bóng tình yêu, dù ta có làm gì đi nữa, mất mát và đau khổ sẽ ở đó. Tình yêu không hoàn hảo cũng chẳng bất toàn; chỉ khi tình yêu vắng bóng mới phát sinh hoàn hảo và bất toàn. Tình yêu không bao giờ tìm cầu một thứ gì hết; không tự muốn hoàn hảo. Tình yêu là ngọn lửa không khói; trong nỗ lực hướng đến hoàn hảo có cả một đống khói lớn; lúc đó hoàn hảo chỉ ở trong nỗ lực và đã biến thành máy móc, càng ngày càng hoàn toàn hơn trong thói quen, trong mô phỏng, và sinh ra lo sợ càng lớn mãi.
Mỗi người đều được giáo dục để tranh đua, để thành công; mục tiêu này quan trọng hơn hết mọi sự. Tình yêu có đối tượng tự nó phải tan biến. Lúc đó nhạc cụ sẽ không sử dụng tình yêu của âm thanh mà chỉ biết đến vinh quang, tiền bạc và thế lực. Cái đang là thì vô cùng quan trọng hơn là cái trở thành. Đang là không phải là đối nghịch với trở thành; nếu đang là đối nghịch với trở thành hoặc tự đối nghịch thì lúc đó không còn là cái đang là. Khi sự trở thành chết hẳn thì cái đang là hiển bày. Nhưng cái đang là này không phải là tĩnh lặng; không phải chấp nhận, cũng không thuần là chối bỏ. Sự trở thành phải cần đến thời gian và không gian. Mọi nỗ lực đều phải dừng bặt; lúc đó chỉ có cái đang là ngay đó. Cái đang là không thuộc lãnh vực của đức hạnh và luân lý theo thế gian. Cái đang là bẻ gãy quan niệm xã hội về sự sống. Cái đang là này chính là sự sống chứ không phải là một kiểu sống. Nơi nào sống thì không phải là hoàn hảo; hoàn hảo là một ý tưởng, một từ ngữ; sống, đang là thì vượt trên mọi định thức, quan niệm. Cái đang là sẽ hiển hiện khi từ ngữ, điển hình và khuôn mẫu bị loại trừ hẳn...
VỀ CHƠN VỌNG
Bây giờ chúng ta nói thêm về những pháp đang diễn ra trong hiện tại. Những cái đang thực sự diễn ra trong hiện tại là cái gì?
Hãy chỉ ra một cái gì đó đi! Ví dụ chúng ta đang khởi lên một tâm, tức khắc có người bảo đó là vọng. Còn nếu tâm không khởi, liền bảo đó là chơn. Nếu tâm không khởi là tịnh chỉ, là định, là chơn thì tại sao Đức Phật lại bảo có tà định? Định cũng có chánh định, có tà định. Vậy thì khi tâm không khởi, cũng có tâm không khởi là chánh mà cũng có tâm không khởi là tà. Khi tâm khởi, ví dụ như khởi tư duy thì vẫn có chánh tư duy và tà tư duy, khởi niệm thì có chánh niệm và tà niệm. Cho nên khởi cũng có chơn, vọng, chánh, tà. Vậy thì sao mình cứ muốn không khởi và cố gắng để mà không khởi? Không khởi dễ bị rơi vào thụ động tiêu cực chứ có phải hay đâu.
Chúng ta cần nhớ một điều: khởi là khởi, khởi thì liền giác, chứ đừng “chụp mũ” cho nó là chơn hay vọng. Nếu cái gì khởi mà quý vị cũng cho là vọng thì không đúng, nhưng khi đang vọng mà mình thấy rõ thực tướng của vọng, vậy là chơn. Thấy rõ vọng tức là chơn chứ ngay lúc đó không có cái chơn nào khác.
“Vô minh thật tánh tức Phật tánh
Huyễn hoá không thân tức Pháp thân”.
Hoặc là:
“Đoạn trừ phiền não trùng tăng bệnh
Xu hướng chơn như tổng thị tà”
Nếu biết cái gì là chơn như thì cần gì phải tìm kiếm? Còn tìm kiếm tức chưa thấy nên chẳng qua chỉ là tìm cái chơn như trong vọng ảo của mình mà thôi. Chính khi thấy rõ vọng như thật là vọng thì ngay đó đã là chơn như rồi. Có đúng vậy không? Không chơn giác thì làm sao biết được vọng? Và biết rõ vọng một cách trung thực thì sao lại chẳng chơn?
Cho nên, vấn đề không phải là chơn hay vọng mà là có thấy, có tuệ tri được tướng trạng, thực tánh của pháp ấy hay không? Có thấy được pháp chân đế hay không? Còn lánh vọng cầu chơn chính là đang khởi vọng, đó là một sai lầm rất lớn chứ không phải con đường tuệ giác.
Trích " Thực tại hiện tiền"
www.trungtamhotong.org
